سنجش و اولویت‌بندی مؤلفه‌های ظرفیت سازگاری جوامع محلی در مواجهه با تغییر اقلیم (منطقۀ مورد مطالعه: شهرستان گناباد)

Authors

  • امیر علم بیگی استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
Abstract:

جوامع روستایی در حوزه­های آبخیز ساکن هستند و بر اساس شرایط اقلیمی و زمین­شناسی خاصی که هر حوزۀ آبخیز دارد، از آن­ها برای زندگی خود استفادۀ مفید می­کنند. امروزه خطری غیر از خطرات معمول اقلیمی گریبان­گیر آبخیز نشینان و معیشت آن‌ها است و آن هم تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت­های انسانی، به عبارت دیگر گرمایش جهانی حاصل از سوختن سوخت­های فسیلی است. بر این اساس در این پژوهش با استفاده از شاخص­های تعریف شده در پنج سرمایۀ طبیعی، اجتماعی، فیزیکی، انسانی و اقتصادی به بررسی مقادیر پنج سرمایۀ مؤثر در میزان ظرفیت سازگاری آبخیزنشینان نسبت به پدیدۀ تغییر اقلیم در سه روستای حاجی آباد، گیسور و نوده پشنگ در شهرستان گناباد پرداخته شده است. در این مطالعه با توجه به همگنی اقلیمی 3 روستا در اقلیم خشک شهرستان گناباد انتخاب شده است. در این پژوهش ابتدا بر اساس پرسش­نامه میزان هر یک از شاخص­های پنچ گانه و مصاحبه­های سازمان­یافته با گروه­های هدف در سه روستای ناحیۀ کویری به ترتیب برابر با 11/3، 39/3، 14/3، 26/3، 7/2 محاسبه گردید. هم چنین با استفاده از آزمون فریمن، مشخص شد که تفاوت معنی­داری بین سرمایه­های مختلف وجود دارد که به ترتیب، سرمایه­های اجتماعی، انسانی، فیزیکی، طبیعی و اقتصادی بیشترین تأثیر را در میزان ظرفیت سازگاری آبخیزنشینان دارند لذا بهتر است که برای حل مشکلات آبخیزنشینان، از سرمایه­های اجتماعی و انسانی برای به جریان انداختن سرمایه­های دیگر (فیزیکی، طبیعی و اقتصادی) استفاده کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش و تحلیل ظرفیت سازگاری جوامع محلی به مخاطرات اقلیمی (منطقۀ تحقیق: روستاهای سفیدبرگ و بیوندسفلی، شهرستان جوانرود)

کشورهای در حال توسعه به‌شدت در برابر مخاطرات اقلیمی آسیب‌پذیرند. تغییرات جهانی الگوها و رویدادهای اقلیمی، کیفیت و دسترسی به منابع طبیعی را تغییر می‌دهد. این وضعیت تأثیر گسترده‌ای بر نظام‌های اجتماعی و اقتصادی آنها دارد که تهدیدی برای جوامع امروز و نسل‌های آینده قلمداد می‌شود. جوامع روستایی از جمله بخش‌هایی است که بسیار تحت تأثیر نوسان‌ها و مخاطرات اقلیمی است، که برای حفاظت از معیشت خود در مقابل...

full text

سنجش و ارزیابی تاب‌آوری ذینفعان محلی در مواجهه با خشکسالی (منطقه مورد مطالعه: روستای نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)

ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻗﺮارﮔﻴﺮی در ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ، به­‌شدت در ﻣﻌﺮض ﺧﺴﺎرات و آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده از ﻣﺨﺎﻃﺮه ﺧﺸﻜﺴﺎلی می­باشد و ﻣﻴﺰان آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻣﺤﻴﻄﻲ و اﺟﺘماعی ﺑـﻪ ﻃﺮق ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﺷﻮد. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻴﺰان ﺗﺎب­آوری ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﮔﺮوهﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ درﮔﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﺪاﻣﻲ اﺑﺰاری در راﺳﺘﺎی ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از زاﻳﺶ ﻓﺎﺟﻌﻪای ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ زﻳﺴﺘﻦ در ﻧﻮاﺣﻲ ﭘﺮﺧﻄﺮ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. در این راستا هدف از مقاله حاضر سنجش تاب­آوری ذینفعان ...

full text

برآورد میزان مشارکت و تمایل به پرداخت جوامع محلی جهت حفظ و احیای مناطق بیابانی(منطقۀ مورد مطالعه: منطقۀ نصرآباد، شهرستان آران و بیدگل)

در سال­های اخیر اقتصاد­دانان منابع­طبیعی ارزش­گذاری و سنجش نقش منابع­طبیعی در تأمین رفاه انسان را در دستور کار خود قرار داده­اند. این مطالعه میزان تمایل به پرداخت افراد برای مشارکت در حفظ و احیای منطقۀ بیابانی نصرآباد با استفاده از روش ارزش‏گذاری مشروط و پرسشنامۀ انتخاب دوگانه دو بعدی را مورد بررسی قرار می­دهد. برای برآورد میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل رگرسیونی لوجیت استفاده شده و براساس ر...

full text

تحلیل فضایی ظرفیت سازگاری سکونتگاه های روستایی شهرستان روانسر در مواجهه با خشکسالی

The latest report of the Intergovernmental Panel of Climate Change (IPCC) on climate and global warming Indicates that climate change and global warming in particular is one of the most important challenges of the world and drought, as a consequence of climate change around the world, has always influenced the many countries, including Iran. However, it seems that the climate changes, particula...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 72  issue 2

pages  543- 556

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023